Zrzeczenie się dziedziczenia a odrzucenie spadku

Przede wszystkim na uwagę zasługuje fakt, że zrzeczenie się dziedziczenia i odrzucenie spadku są instytucjami prawa spadkowego, których zastosowanie prowadzi do podobnego efektu: obie mają za zadanie nieotrzymanie spadku po osobie zmarłej, obie wywołują taki sam skutek, jakim jest odsunięcie od dziedziczenia osobę zrzekającą się/odrzucającą spadek, niemniej z uwagi na zachodzące między nimi różnice nie można omawianych instytucji traktować zamiennie.

Zrzeczenie się dziedziczenia a odrzucenie spadku podstawowe różnice:

1. Termin – odrzucenia spadku dokonuje się po śmierci spadkodawcy, zaś zrzeczenia się dziedziczenia za życia spadkodawcy;

2. Wzajemność czynności – odrzucenie spadku jest czynnością jednostronną, zrzeczenie się dziedziczenia jest umową, której stronami są spadkodawca i spadkobierca (umowa dwustronna), przy czym umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego;

3. Wpływ instytucji na zstępnych – odrzucenie spadku powoduje, że prawo do dziedziczenia po zmarłym przechodzi na dzieci, wnuki (zstępnych) odrzucającego spadek, zrzeczenie się dziedziczenia natomiast co do zasady wyłącza prawo do dziedziczenia przez zstępnych, chyba, że w umowie o zrzeczenie dziedziczenia postanowiono inaczej.

4. Trwałość - odrzucenie spadku ma charakter trwały, nie można odwołać złożonego oświadczenia woli, zaś umowa o zrzeczenie się dziedziczenia może zostać uchylona, przez zwarcie nowej umowy, przy czym pamiętać należy o formie aktu notarialnego.

Podnieść należy, że zarówno w przypadku odrzucenia spadku jak zrzeczenia się dziedziczenia spadkobiercę traktuje się jakby nie dożył otwarcia spadku.

Osobie odrzucającej spadek z tytułu dziedziczenia ustawowego nie przysługuje prawo do zachowku. Skutkiem zawarcia umowy o zrzeczenie się dziedziczenia jest również utrata przez zrzekającego się prawa do zachowku.

Ważne jest to, że umowę o zrzeczenie się dziedziczenia można zawrzeć pod warunkiem albo z zastrzeżeniem terminu.

Szerzej o tym w jakich sytuacjach warto zawrzeć umowę o zrzeczenie się dziedziczenia w następnym wpisie.

Zamieszczony na niniejszej stronie wpis ma wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowi pomocy prawnej w rozumieniu ustawy Prawo o adwokaturze.